Türkiye otomotiv sanayi için başarılı diye nitelendirilebilecek bir yıl geride kaldı. Yüzde 15 oranında artış görülen toplam pazarda, üretim, ihracat ve iç pazar satış rakamları sektör oyuncularını tatmin edecek düzeyde gerçekleşti. Toplam üretim adetlerinde yüzde 9 oranında artış görülürken, üretimdeki en büyük artış yüzde 60 ile ağır ticari araçlar sektöründe yaşandı.

Avrupa Birliği ülkelerinde özellikle Yunanistan, İtalya ve İspanya gibi ülkelerin başı çektiği kriz ortamı, korkulan senaryonun aksine Türkiye otomotiv ve ağır ticari araçlar pazarında beklenen olumsuz etkiyi yaratmadı.

Özellikle yılın ilk yarısına oldukça hızlı başlayan ağır ticari araçlar pazarında 16 ton ve üzeri pazar 46 binler seviyesine çıktı. Yılın ikinci çeyreği nispeten daha yavaş geçmekle birlikte yılın toplamı değerlendirildiğinde, sektör oyuncuları için rekorlar ile anılacak bir yıl oldu denilebilir. Satış rakamlarını ciddi oranda artıran firmaların bir kısmı yüzde 100’ün üzerinde büyüme gerçekleştirdi. Bazı firmalar ise Türkiye’deki en yüksek satış adetlerine ulaştılar.

TAİD’in yayınladığı veriler, kamyon pazarında yüzde 45, treyler pazarında yüzde 80 civarında bir büyümeyi işaret ediyor. Bu büyüme sadece yük taşıyan araçlarda değil yolcu taşıyan ticari araçlarda da görülüyor. Şehirlerarası otobüs pazarında yüzde 40, şehiriçi otobüs pazarında yüzde 70 civarında bir büyüme görülürken toplam otobüs pazarında yüzde 50 civarında bir artış söz konusu. 3,5 ton ve üzeri toplam pazarda ise yüzde 30’luk artış var.

Yılın ilk yarısında satış hedeflerini revize ettiren ve firmalara daha yüksek hedefler koyduran bu tablonun, 2012 yılı için görünümü ise biraz daha karamsar. Genel itibariyle ağır ticari araçlar pazarında bir parça daralma beklentisi gözleniyor. Firmalar da aynı belirsizlik ile hedeflerini koyarken en azından 2011 yılı gibi bir pazar beklentisinden söz ediyorlar.

Ancak, pazarın beklendiği gibi yüzde 10’lar düzeyinde gerilemesi ya da aynı seviyedeki seyretmesi, ağır ticari araçlar açısından bir düşüş olarak algılanmamalı. 2011 yılında beklentilerin ötesinde büyüyen pazarın, 2012 yılında normal seyrine döneceğini düşünmek, daha iyimser ve doğru yaklaşım olacaktır.

İlker ALTUN
ilker@aysberg.com