Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, bakanlığın 2013 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı. Bakan Yazıcı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın, yeni yapısıyla Türkiye'yi, dünyanın en kolay ve güvenli ticaret yapılan ülkelerinden biri haline getirmeyi hedeflediğini söyledi.

Yazıcı yaptığı açıklamada, bu yılın Eylül ayı itibariyle 176,5 milyar dolar ithalat, 113 milyar dolar ihracat olmak üzere dış ticaret hacminin, yaklaşık 289,5 milyar dolar olarak gerçekleştiğini bildirdi.

Bu yılın 6 aylık döneminde, ithalatta işlem gören gümrük beyannamelerinin yüzde 72'sinin işlemlerinin, 24 saatte tamamlandığını ve eşyanın teslim edilebilir hale getirildiğini belirten Yazıcı, şu bilgileri verdi: ''Bu oran, fiziki kontrole tabi tutulan beyannameler için yüzde 51, belge kontrolüne tabi tutulan beyannamelerde yüzde 73, basitleştirilmiş usulde işlem gören beyannameler için ise yüzde 89 olarak gerçekleşti. Aynı dönem itibariyle ihracat beyannamelerinin yüzde 76'sının işlemleri ilk yarım saatte sonuçlandırıldı. Genel olarak baktığımızda ise ihracat beyannamelerinin yüzde 96'sının işlemleri ilk 24 saatte tamamlandı.''

Gümrük kapılarında bu yılın 10 aylık bölümünde 2 milyon bin 300 TIR, 2 milyon 214 bin 729 otomobil, 3 milyon 195 bin 251 konteyner, 1 milyon 386 bin 505 diğer araç olmak üzere toplam 8 milyon 797 bin 785 aracın giriş ve çıkış işlemlerinin yapıldığını bildiren Bakan Yazıcı, ''Ülkemize giriş-çıkış yapan yolcu sayısı 71 milyon 907 bin 263 oldu. 2012 yılı Eylül ayı itibariyle 176,5 milyar dolar ithalat, 113 milyar dolar ihracat olmak üzere dış ticaret hacmi yaklaşık 289,5 milyar dolar olarak gerçekleşti'' diye konuştu.

Gümrüklerde yenileme çalışmaları sürüyor

Dinamik bir yapıya sahip olan Gümrük ve Ticaret Mevzuatı'nın günün koşulları ve yararlananların ihtiyaçlarına uygun biçimde sürekli güncellendiğini de ifade eden Yazıcı, ‘kağıtsız beyan’ uygulamasına tüm gümrük idarelerinde geçildiğini de hatırlatarak şu bilgileri verdi: ''Gümrük idaresince güvenilirliği onaylanmış firmaların, ihracatta gümrük beyannamesini elektronik ortamda gümrüğe göndermeleri sağlandı. Bu uygulamayla dış ticaret erbabının, gümrük işlemlerini gümrüğe gelmeksizin kendi ofisinden yapabilmeleri imkanı sağlamış, gümrüklerde iş yoğunluğu ve beklemeler azalmıştır. Gümrük işlemlerinin aracısız yapılması sağlanmış ve kırtasiyecilik azalmıştır. Gümrük işlem maliyetleri minimize edilmiş, böylece firmalarımızın rekabet güçlerinin arttırılmasına destek sağlanmıştır.''

Gümrük işlemlerinin tamamlanabilmesi için diğer kamu kurumlarından izin ve onay alma zorunluluğu bulunan yükümlülerin; bilgi ve belgeleri tek bir giriş noktasından sunmalarına, cevaplarını ise yine aynı noktadan alabilmelerini sağlayan ‘Tek Pencere’ projesine de değinen Hayati Yazıcı, gümrük kapılarını artan dış ticaret hacmine cevap verebilecek biçimde, teknolojinin imkanlarıyla donatmak ve her bakımdan sağlıklı bir altyapıya kavuşturmak üzere yenilediklerini ifade ederek, “Yap-işlet-devret modeliyle Gürbulak, İpsala, Cilvegözü, Habur, Kapıkule, Hamzabeyli ve Sarp Gümrük Kapıları yenilenerek hizmete açıldı. Nusaybin Gümrük Kapısı'nın ise inşaat çalışmaları tamamlandı. Yenilenme çalışmaları Akçakale, Karkamış, Öncüpınar, Yayladağı, Ali Rıza Efendi (Ovaköy), Posof/Türkgözü, Pazarkule, Dereköy Gümrük Kapıları ile Erenköy Lojistik Merkezi ve Gümrük Tesisleri'nde devam ediyor. Çıldır/Aktaş, Dilucu, Kapıköy ve Esendere Gümrük kapıları ile Halkalı Gümrüklerinin, modern ve ülkemize yakışır bir yapıya kavuşturulması amacıyla protokol ve anlaşmalar onaylanmış, proje ve yapım süreçleri başladı' dedi. '

Alternatif geçiş noktaları kaçınılmaz

Irak ile Türkiye arasında hali hazırda faal olarak sadece Habur-İbrahim Halil Kara Hudut Kapısı'nın iki ülke arasında giderek artan ticaret hacmini ve yolcu trafiğini karşılamakta yetersiz kaldığını dile getiren bakan Yazıcı, son dönemde Suriye'deki karışıklıklar nedeniyle mevcut Habur Kara Hudut Kapısı'nın yükünün arttığını ve kapının talebi karşılayamaz hale geldiğini de ifade etti.

Irak, Ortadoğu ve Körfez ülkeleri ile olan dış ticaretin olumsuz etkilenmesi üzerine alternatif geçiş noktaları arayışlarının en kısa zamanda sonuçlandırılmasının kaçınılmaz olduğunu vurgulayan Yazıcı, ''Bakanlığımızca, İçişleri Bakanlığınca kara hudut kapısı ilan edilen Derecik, Üzümlü, Gülyazı ve Aktepe'de Gümrük Müdürlükleri kurulması çalışmaları sürdürülmektedir. Ayrıca, bölge ekonomisine ve dış ticaret erbabına katkı ve kolaylık sağlanması amacıyla, iç gümrük olarak Niğde, Iğdır ve İstanbul'da Muratbey Gümrük Müdürlüğü kurulması çalışmalarına devam ediliyor'' diye konuştu.

“32 bin ton kaçak akaryakıt yakalandı”

Kamuoyunda yoğun bir şekilde yer alan akaryakıt kaçakçılığının hem çok boyutlu bir sorun hem de nedenleri ve ortaya çıkış şekilleri itibariyle farklı bileşenleri bünyesinde barındırdığını vurgulayan Bakan Yazıcı, şu bilgileri verdi: ''2011 yılında akaryakıt kaçakçılığı ile mücadelede yapılan etkin çalışmalar neticesinde yakalama miktarı 37 bin 269 ton oldu. 2012'nin 8 aylık döneminde yakalanan kaçak akaryakıt miktarı 32 bin tonu buldu. Böylece yaklaşık 91 milyon liralık vergi kaybı önlendi. Geçen yıl akaryakıt sektöründe toplamda denetlenen mükellef sayısı 31 bin 48 ve kesilen ceza miktarı da 2 milyon 685 bin lira oldu. Bu yılın ilk 6 ayında ise 'akaryakıt ve 10 numara yağla ilgili yaygın ve yoğun denetimler' çerçevesinde 3 bin 974 firmaya 1 milyon 122 bin lira ceza uygulandı.''         Bakan Yazıcı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın ‘2013 Mali Yılı Bütçesi’ toplamının 503 milyon 438 bin 650 lira olduğunu bildirerek, bunun 259 milyon 528 bin lirasının personel gideri, 56 milyon 305 bin lirasının Sosyal Güvenlik Kurumu ve Devlet Primi Giderleri, 120 milyon lirasının sermaye giderleri, 63 milyon 441 bin lirasının mal ve hizmet alımı giderleri ve 4 milyon 164 bin 650 lirasının ise cari transferler için ayrıldığını belirtti.