“Online sipariş sayılarındaki hızlı yükseliş trendi ile ortaya çıkan yeni fırsatları değerlendiriyor, altyapı ve teknoloji yatırımlarımıza ağırlık veriyoruz” diyen Ekol Türkiye Ülke Müdürü Arzu Akyol Ekiz 2022 yılında hem ihracatta hem iç pazarda e-ticarete yatırım yapmaya ve yeni projeler geliştirmeye devam edeceklerinin altını çizdi.

Ekol olarak Türkiye’de e-ticaret sektörünün büyümesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

E-ticaret sektörü, dünyada ve ülkemizde hızla gelişiyor. Çağımızın bir gereği olarak dijital dönüşüm süreci içerisinde e-ticarete olan ilgi de her geçen gün artıyor. E- ticaret Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) tarafından açıklanan rapora göre, Türkiye’de e-ticaret sektörü 2019’da yüzde 39 oranında artışla 83.1 milyar TL’lik bir hacme ulaştı. Dolar bazında yüzde 18 büyüyen sektörün 2015-2019 arasında ortalama yıllık büyüme hızı yüzde 35 oldu. 2020 ise Kovid-19 salgının da etkisiyle e-ticaretin yılı oldu. 2021’de sektörde olumlu tablo devam ederken bu yıl da büyüme ivmesinin sürdüğünü görüyoruz.

E- ticaretteki gelişmeyle birlikte, lojistik sektöründe de yeniden yapılanma ihtiyacı doğdu. Lojistik şirketlerinin gelişen teknoloji, artan müşteri ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda dijitalleşme ve otomasyon yatırımlarına ağırlık vermeleri artık kaçınılmaz bir zorunluluk haline geldi.

Sektörün büyüme ve yatırım ihtiyacı sebebiyle yeni oyuncuların pazara dahil olması sevindirici. Beklentimiz teknolojik altyapı ve yeni yatırımlarla pazarın büyümesini teşvik edici ve servis kalitesini artırıcı bir rol üstlenmeleri. Yeni ve özgün iş yapış şekilleri, müşteriler için olduğu kadar servis sağlayıcılar için de örnek teşkil etmesi açısından sektöre katkı sağlayacaktır.

Kovid-19, e-ticaret pazarını ve dağıtım süreçlerini nasıl etkiledi?

Salgın sürecinde özellikle karantina döneminde; üretimin devam etmesi, insanların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi, gıdaya, yaşamsal öneme sahip ilaca ulaşabilmesi için tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğin önemi daha da ön plana çıktı.

Yaşam tarzı, iş yapış şekilleri ve alışkanlıklarımızı ciddi oranda değiştiren Kovid-19 salgını, e-ticarette beklenenin de üzerinde bir hareketlilik yarattı. Yine TÜBİSAD raporu, Kovid 19 salgınının etkisiyle 2020’de dünyada internet kullanan her beş kişiden dördünün e-ticareti deneyimlediğini gösteriyor.

Salgınla birlikte yedi yılda değişmesi beklenen tüketici alışkanlıkları, yedi haftada değişti. E-ticarete mesafeli olan ya da hiç e-ticareti kullanmamış önemli bir kitle, salgın nedeniyle ilk kez bu kanallardan siparişler vermeye başladı. Sipariş sayılarındaki bu hızlı yükseliş dağıtım sektöründe de önemli bir yoğunluğa neden oldu. Online alışveriş taşımalarında 2,5 kat artış yaşandı.

E-ticaret depolama hizmeti verdiğimiz müşterilerimizin hacimleri katlanarak arttı. Kargo sektörü bu beklenmeyen artışı karşılamak konusunda ciddi sınavlar verdi. Bu hızlı yükseliş sektörü de bu alanda yatırım yapmaya yönlendirdi.

Son yıllarda e-ticaretin yaygınlaşması ile birlikte ürünlerin en hızlı şekilde depolanması ve nihai müşteriye doğru ve zamanında teslimi her geçen gün daha kritik bir performans göstergesi olmaya başladı.

E- ticarette müşteriler, ürünlerinin zamanında ve eksiksiz olarak en düşük maliyetle nihai tüketiciye ulaştırması beklentisindeler. Sürecin kaliteli ve sorunsuz bir şekilde yürümesi için en son teknolojik yeniliklerden faydalanmak ve hızlı iletişim içinde bilgiye anlık olarak ulaşabilmek müşterilerin en büyük talepleri olarak karşımıza çıkıyor. E- ticaret sektörünün ihtiyaçlarını, teknolojik altyapı desteğimiz ve sürekli artan yatırımlarımız ile karşılamaya çalışıyoruz.

Ekol e-ticaret üzerinden yılda kaç adet ürünün dağıtımı gerçekleştiriliyor? Ne tür teslimat modellerini kullanıyor?

Türkiye’de e-ticaret üzerinden yılda 120 milyon adet ürün dağıtımının yapıldığını öngörüyoruz. Bu rakam neredeyse her yıl yüzde 38 civarında büyümeye devam ediyor. Ekol’ün yıllık 30 milyon paket yani yaklaşık 50 milyon online ürün kapasitesi bulunuyor. Online siparişlerde standart teslimat, aynı gün teslimat, zaman dilimli teslimat ve randevulu teslimat modelleri ön plana çıkıyor.

Dağıtım merkezleri veya depolar arasındaki iletişimin sağlanmasına olanak sağlayan Taşımacılık Yönetim Sistemleri tedarik zinciri yönetiminin önemli bir parçası haline geldi.  Giderek daha fazla fiziksel nesne barkodlar, radyo frekansı tanımlama (RFID) etiketleri veya sensörler ile donatıldığından fiziksel nesnelerin bir kaynaktan başka bir noktaya hareketi tüm tedarik zinciri boyunca takip edilebiliyor.

E-ticaret sektörünün gider kalemleri içinde lojistik ve dağıtım nasıl bir pay alıyor?

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde tüketiciler online alışverişlerde standart teslimatlar için kargo ücreti ödemek istemiyor. Bu nedenle birçok üretici ve online perakendeci bu maliyetleri fiyatların içerisine ekleyerek fiyatlarına yansıtmak durumdan kalıyor. Dağıtım ve lojistik maliyetleri ürün ve sektörüne göre değişmekle birlikte  elleçleme, stoklama ve uzun mesafe taşıma ve son tüketiciye teslimat maliyet kalemleri ana  lojistik gider kalemlerini oluşturuyor.

Lojistik dağıtımlarınızda kullandığınız elektrik, hibrit ya da diğer çevre dostu ulaşım araçlarınız var mı?

Dünyanın dört bir yanında dolaşarak ticaretin sorunsuz işlemesini sağlayan araçlarımızın, bu esnada dünyaya verdiği zararı en düşük seviyeye indirmek için başlattığımız proje kapsamında; filomuzdaki bütün çekicileri 2011 sonu itibarıyla yenileyerek EURO 5 standartlarına uygun hale getirdik.

Avrupa’da kendi tesislerimizle faaliyet gösterdiğimiz ülkelerin çoğunda Euro 6 araçlar ile hizmet veriyoruz. Şu an tamamı Euro 5 ve Euro 6 araçlardan oluşan genç, çevreci filoya sahibiz.

Yeşil lojistiğe ve sürdürülebilirliğe verdiğimiz önem doğrultusunda filomuza elektrikli araçları dahil ediyoruz. Çevreci yatırımlarımız için yıllık 5 milyon Euro bütçe ayırıyoruz. Filomuzda biyoyakıt kullanımını artırırken, elektrikli araçlara dönüşüm sürecini üç yıl içerisinde başlatmayı planlıyoruz. 

Yakın gelecekte hangi teknolojiler e-ticaret lojistiğine yön verecek?

E-lojistikte; Lojistik 4.0,  E-Lojistik Bulut Bilgi İşlem (Cloud Computing) Teknolojisi, sürücüsüz araçlar (Autonomous Vehicles) gibi teknolojiler gündemde.

Özellikle Depo Yönetim Sistemlerinde (WMS) akıllı yönetim anlayışının kabulü ve uygulanması depo faaliyetlerini tedarik lojistiğinin gelecek gereksinimlerine uygun hale dönüştürüyor. Depolardaki malların sayımını hatasız ve hızlı yapabilmek için drone kameraların depodaki malları saydığı ve belirli bir düzende kaydettiği, bu sayede verimliliğin ciddi oranda arttırıldığı sistemlerin geliştirilmesi çalışmalarının devam ettiğini görüyoruz.

2022 yılı için hem sektör hem de firma olarak beklentiniz nedir? Planlanan yeni yatırımlar ve projeleriniz var mı?

Lojistik sektörü 2021 yılında ciddi bir büyüme trendi gösterdi. Dünya lojistik pazar büyüklüğü 2021 yılının sonunda 5,5 trilyon dolar civarında gerçekleşti. Beklenenin üzerindeki bu büyüme trendinin 2022 yılında da devam edeceğini, iş hacimlerimize olumlu yansımalarını göreceğimiz bir yıl olacağını düşünüyorum. Açıklanan ihracat verilerinden de görüldüğü üzere hareketlilik devam ediyor.

Gerek e-ihracat, gerekse B2C market yeri ve son teslimat çözümleri ile büyüme stratejimizin en kritik yapı taşlarını e-ticaret oluşturuyor ve büyüme stratejimizin merkezinde yer alıyor. Online sipariş sayılarındaki hızlı yükseliş trendi ile ortaya çıkan yeni fırsatları değerlendiriyor, altyapı ve teknoloji yatırımlarımıza ağırlık veriyoruz. 2022, hem ihracatta hem iç pazarda e-ticarete yatırım yapmaya ve yeni projeler geliştirmeye devam edeceğimiz bir yıl olacak.

B2C dağıtımı gerçekleştirmek üzere global bir müşterimiz için Belçika depomuzu kısa bir süre önce hayata geçirdik. Operasyonlarımız büyüyerek devam ediyor.