IMECO Endüstriyel Yönetim ve Mühendislik Çözümleri tarafından düzenlenen ‘Endüstriyel Tesis ve Operasyonlarda Sistematik Planlama’ Semineri, 19–22 Nisan 2006 tarihleri arasında İstanbul Princess Hotel’de gerçekleştirildi. Dört gün boyunca süren seminerde ‘planlamanın gereksinimi’, ‘tesisler ve kapasite’, ‘depolama’ ve ‘imalat’ konularına ağırlık verildi.

Endüstriyel yönetim ve mühendislik çözümleri sunan Richard Muhter & Associates (RMA) Başkanı H. Lee Hales, Robert Morris Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zbigniew J. Czajkiewicz, Robert Morris Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yıldırım Omurtag ve IMECO Endüstriyel Yönetim ve Mühendislik Çözümleri Başkanı Dr. Hakan Bütüner seminerde konuşmacı olarak yer aldı.

Şirketlerin en sabit varlıklarının stratejik değer ve esnekliğini en üst noktaya getirmeyi, kapasite ve alanın iş planlarını desteklemeyi, depolama ve imalatta operasyonları iyileştirmeyi amaçlayan seminer; iş sahipleri, üst düzey yöneticiler, tesis ve operasyon yöneticileri, lojistik ve dağıtım yöneticileri, endüstri ve tesis mühendislerine yönelik olarak gerçekleştirildi.

Seminerde, endüstriyel yönetim ve mühendislik çözümleri sunan Richard Muhter & Associates (RMA)’ın başkanı H. Lee Hales, depolama ile ilgili bir sunum gerçekleştirdi. Hales, ‘sipariş teslim alma yöntemlerini kavrama’, ‘taşıma ve depolama kararları’, ‘etkin depo yerleşimi nasıl planlanır’ konularını katılımcılara aktardı.  

Malzemelerin depoya nasıl koyulduğu ya da depoların nasıl ayrıldığının çok önemli olduğunu belirten Hales, eğitimli olmayan bir göz için herşeyin çok karmaşık olduğunu vurguladı. Tek bir koli depolama alanı mı olacağı yoksa birden fazla mı koli depolama alanı olacağı sorusunun asıl sorun olduğunun altını çizen Hales, kabul edilen malların sipariş toplama alanından bekleme alanına alınınca hareketin başladığını söyledi. Bu hareket sırasında bazı unsurlara dikkat edilmesi gerektiğini açıklayan Hales, sipariş doldurma analizi yapılması gerektiğini kaydetti. Sipariş doldurma analizinde; farklı malların ve stokta bekleyenlerin adedi, ekleme, yeni ve devamı gelmeyen eski malların adedi, malların boyut ve ağırlıkları, her maldan toplanan adet, her mal için gelen toplam sipariş sayısı gibi konuların dikkate alınması gerektiğini ifade etti. Mallara ayrılan yerin alan ve hacminin de bu analizde önemli olduğunun altını çizen Hales, “Sipariş toplama en çok iş gücünün harcandığı alandır. Beş temel bileşeni vardır. Bunlar; yedek hacim, sipariş dağılımı, pas/tur/daire başına sipariş, toplama bölgesi ve otomasyon düzeyidir.” dedi. Sipariş toplama donanımlarından da söz eden Hales, otomatik toplayıcı, otomatik toplama ve çekme sistemleri, modüler depo çekmeceleri, mobil raf gözler, akan raflar ve döner rafların bu donanımlar arasında yer aldığını açıkladı.

Otomasyondan da söz eden Hales, belirli koşulların toplama, tasnif montaj ve sevkıyatta otomasyon ve makineleşme için uygun olduğunu ve bu koşullarında; homojen ürünler, yüksek iş gücü maliyeti, yüksek hacim, düşük maliyetli sermaye kullanımı, büyük fabrika ve uzun mesafeler olduğunu kaydetti.

Sipariş toplama raflarına da değinen Hales, rafların standart modüllerle uyumlu olması gerektiğini ve bir rafta üç ayrı bölmenin olduğunun unutulmaması gerektiğini açıkladı. Raflarda yer alan üst bölgenin hafif hacimli kalemler için, orta bölgenin, özellikle küçük ve çok talep gören kalemler için, zemin bölgesinin de ağır kalemler için ayrılması gerektiğini belirten Hales, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Çoğu zaman en iyi erişim yüksekliği olduğu için orta raflar kullanılır ve tüm sipariş bu bölgelerden toplanır. Bu durumda üst ve alt raflar yedekleme alanı olarak kullanılır. Bu durum mallar çekmecelere ya da raf kutularına koyulduğunda çok işe yarar. Rafların yanı sıra toplama ve depolama yaparken göz önüne alınması gereken bazı faktörler vardır. Ürün malzeme özellikler, taşıma birimi, stok düzeyi, mevcut donanım, güzergahlar ve mesafeler, mekanik ara birimler, ergonomi, gerekli beceri ve eğitim dikkat edilmesi gereken faktörler arasında yer alıyor.”

Klasik bir depolamada dört farklı tip alan yerleşim planının bulunduğunu söyleyen Hales, fiziksel ürün özelliklerine, müşteri ya da tedarikçiye, faaliyet düzeyine, planlama metodu ve ekipman türüne göre yerleşim planı yapıldığını belirtti.

“Ürünü anlamak ve yapılması gereken operasyonları görmek için operasyon süreç şeması olması gerekiyor.” diyen Hales, depo alanında tasarruf taktiklerini de anlattı. Fazla ve eskiyi azaltma, aktif stokları azaltma, uygulamaya koyma gereksinimlerini azaltma, depolama yöntemlerini geliştirme gibi faktörlerin tasarruf teknikleri arasında yer aldığını ifade eden Hales, taşıma ve toplama yöntemlerini değiştirerek de tasarruf sağlanabileceğini açıkladı.