Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Komitesi 2024 yılı faaliyetlerini değerlendirmek ve geleceğe yönelik hedeflerini açıklamak için bir basın toplantısı düzenledi. Dış Ticaret Kompleksi Şehit Ömer Halisdemir Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen toplantıda konuşan HİB Yönetim Kurulu Üyesi ve Yük Taşımacılığı ve Lojistik Hizmetleri Komitesi Başkanı Murat Baykara, orta vadede kendileri için koydukları 40 milyar dolarlık hedefe her geçen yıl daha da yaklaştıklarını dile getirdi. Baykara yaptığı açıklamada: “Lojistik sektörümüz 2023 yılında yaklaşık 19 milyar dolar hizmet ihracatı ile turizmden sonra yolcu taşımacılığı ile birlikte ülkemizin en fazla hizmet ihraç eden sektörü oldu. 2024 yılı toplam rakamı henüz netleşmese de ilk 10 aylık dönemde sektörümüzün yaklaşık 15 milyar dolarlık bir ihracata eriştiğini ve yıl sonu itibariyle 2023 rakamlarını aşacağını görüyoruz” ifadelerine yer verdi.

Baykara, “Lojistik ve yük taşımacılığı sektörü iç pazar büyüklüğü, ihracata sağladığı katkı ve mal ticaretini mümkün kılması sebebiyle Türkiye’nin en önemli hizmet sektörlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Türkiye olarak ‘küresel bir güç’ olma vizyonumuz, ekonomik kalkınma modelimizin temel dayanağını oluşturan ihracatımızın en büyük rekabet aracı olan ‘Güçlü ve Rekabetçi bir Lojistik Sektörü’nün desteği ile gerçekleşebilecektir. Dünya mal ticaretinden yüzde 1,1 pay alarak 30’uncu sırada yer alan ülkemiz, dünya lojistik hizmet ihracatından aldığımız yüzde 3 pay ile 11’inci sırada bulunuyor. Taşımacılık ve lojistik sektörünün hizmet ihracatımızdan aldığı pay her geçen yıl artmaktadır. Lojistik sektörümüz ülkemize doğrudan kazandırdığı hizmet gelirlerinin yanı sıra 262 milyar dolara ulaşan mal ihracatımızın da ana taşıyıcısı konumundadır. 2028 yılı için 375 milyar dolar olarak hedeflenen mal ihracatının en büyük destekçisi olan taşımacılık ve lojistik sektörünün, bizzat net hizmet ihraç eden bir sektör olarak ülke ekonomisine sağladığı döviz gelirinin de orta vadede 40 milyar dolar seviyesine ulaşması hedeflenmektedir” dedi.

Uluslararası yük taşımacılığında karayolu ile yapılan taşımacılığın özellikle AB ve sınır komşularımızla olan ticarette önemli paya sahip olduğuna dikkat çeken Baykara, “Son 10 yılda karayolu ile taşınan ihracat yaklaşık yüzde 55 arttı. Denizyolu konteynır taşımacılığı TEU cinsinde son 10 yılda yaklaşık yüzde 59’luk bir artış görüldü. Türkiye aynı sürede elleçlenen yük hacmini yüzde 26 oranında artırdı. Havayolu taşımacılığının Türkiye ihracatından aldığı pay değersel olarak yüzde 10 civarında olsa da 2013’ten bu yana havayolu taşımacılığı ton cinsinden ortalama yüzde 47 oranında arttı. Türkiye demiryolu taşımacılığını da son 10 yılda kayda değer oranda geliştirdi. Türkiye artık, Bulgaristan ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya, Gürcistan üzerinden de BDT ve Çin’e kadar demiryolu ile ulaşım sağlayabiliyor” ifadelerini kullandı.

Uluslararası arenada boy gösteriyorlar

Geçen yıl biri Fransa’nın başkenti Paris’te bir diğeri Polonya’nın başkenti Varşova’da olmak üzere iki uluslararası fuarın Türkiye katılımına öncülük ettiklerini ve Birliğin sektörün rekabet gücünün artırılmasına yönelik çalışmalarının yarattığı etki alanı günden güne genişleterek, üye sayısını 4 yılda 4 katına çıkardıklarını belirten Baykara, sektörün hedeflerini anlattı.

Baykara, “Covid-19 pandemisi, Rusya-Ukrayna savaşı ve sonrasında yaşanan Süveyş Kanalı Kriziyle, tüm dünyada sınırlar arası tedarik zincirlerinin kopmamasını ve sürdürülebilirliğini sağlayacak yeni ticaret, tedarik zinciri ve lojistik stratejileri uygulamaya konmaya, dünya ticaret ve lojistik haritası hızla değişmeye başlamıştır. Bu değişimler çerçevesinde Türkiye olarak, Doğu-Batı, Kuzey-Güney ticaretinde; Avrupa-Kafkasya-Orta Asya-Asya ve Ortadoğu bölgeleri arasında işleyen uluslararası tedarik zincirlerinde daha kritik bir konuma gelmiş ve bu bölgeler arasındaki ticaretin lojistiğini sağlayan en güvenilir ve etkin transit güzergahı olarak yeniden şekillenen uluslararası taşımacılık koridorlarının gelişiminde önemli rol oynamaya başlamış bulunmaktayız. 600 milyar doları aşan Avrupa-Çin ticaretinde en verimli ve güvenilir alternatif olan ve Çin’den Avrupa’ya denizyoluyla 2-3 ayı bulan transit sürelerini, karadan 15 gün veya altına indirebileceği hesaplanan Hazar Geçişli Uluslararası Taşımacılık Koridoru - Orta Koridorun, aynı zamanda bu koridora bağlanarak Avrupa’yı Ortadoğu’ya bağlayabilecek Kalkınma Yolu Projesinin, bu Koridorlarla kesişen Avrupa Birliği destekli ‘Via Carpatia’ Otoyol Projesi ile Çin ile son dönemde artan ekonomik işbirlikleri paralelinde ülkemizin de dahil olduğu Kuşak-Yol Projesi’nin ülkemizin bölgesel, hatta küresel bir lojistik ve transit taşımacılık üssü haline gelme hedefi ile çakıştığı bir süreçteyiz” ifadelerini kullandı.

Baykara, “Bu hedefimize emin adımlarla ilerliyoruz. Asya Avrupa mal taşımalarında Türkiye transit gelirlerini ihracat taşıma gelirlerinin 2025’te yüzde 20’sine 2030’da yüzde 30’una çıkarmak istiyoruz. Bir diğer hedefimizin etkin e-ticaret taşımacılık hizmetleriyle Türkiye’yi bölgesinde en çok tercih edilen merkezlerden biri haline getirmek. Önemli bir hedefimiz de Dünya Bankası Küresel Lojistik Performans Endeksinde ilk 25 ülke arasına girmek. İhracat performansımızı artırmak için sınır geçişlerini hızlandırmak, ihracatta beklemeleri azaltmak da bu yıl için koyduğumuz hedeflerden. Tabii bütün bunları yaparken lojistik süreçlerinde maliyetleri de azaltmak istiyoruz” dedi.

İşte güçlü yanlar ve fırsatlar

Bu hedeflere ulaşmak için güçlü yanlarını bildiklerini ve fırsatları da kolladıklarını belirten Baykara, şöyle devam etti: “Türkiye olarak Avrupa, BDT, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerindeki talebe kısa sürede erişim imkanı veren coğrafi konuma sahibiz. Globalde sıralamaya giren liman ve havalimanımızın varlığı; THY Cargo’nun doğrudan uçuş nokta sayısı ve önde gelen global hava kargo firmaları arasında yer alması; uygun işgücü maliyetleri; önemli uluslararası ulaşım koridorlarında yer alınması bizim güçlü yönlerimiz. Birlikte büyütülebilecek iş ortaklarının varlığı; yurtdışı yatırım fırsatları; sınır komşularımızla yapılabilecek anlaşmalar; Kuşak-Yol Projesi’nde bir hattın (BTK Hattı) ülkemiz üzerinden geçmesi; alternatif güzergahlar geliştirilme potansiyeli ise gördüğümüz fırsatlar.

Bölgesel konjonktürün ülkemize sağladığı stratejik konum avantajını, etkin bir Kamu-Özel Sektör-STK işbirliği çerçevesinde, lojistik alanındaki yetkinliklerimiz, yurtiçinde ve yurtdışında kuracağımız intermodal lojistik merkez ve dağıtım ağı yatırımları ve sektöre nitelikli insan sermayesi kazandırarak desteklememiz halinde, dış ticaretimizin yanında son 2 yılda iki katına çıkan net transit ticaret gelirimizi ve küresel tedarik ve değer zincirlerinde ülkemizin payını misliyle artırabilme şansımız olacaktır.”

Sektöre kefalet müjdesi

Sektörün yaşadığı sıkıntıların çözümü için sık sık çeşitli kurum ve kuruluşlarla temasa geçtiklerini belirten Baykara, “Geçen yıl gerçekleştirdiğimiz ziyaretlerin en önemlilerinden biri de İhracatı Geliştirme (İGE) A.Ş. ve Eximbank Genel Müdürlerini ziyaretimiz oldu. İGE bugüne kadar Türk Lirası kullandığımız kredilere kefalet veriyordu. Taşımacılık ve Lojistik komitemiz ve genel sekreterliğimiz olarak kendilerini ziyaretimizde yaptığımız görüşmeler ve yoğun çabalarımız neticesinde artık yabancı para cinsinden kullanılan kredilerimiz için de İGE kefalet vermeye başladı. Sektörümüz için hayırlı olsun” ifadelerini kullandı. Ticaret Bakanlığı tarafından hali hazırda sektöre sağlanan desteklerin daha da çeşitlendirilmesi ve tabana yayılması hususunda Bakanlık ile görüşmelerin sürdüğünü belirten Baykara, yakın zamanda bu hususta da müjdeli haberlere ulaşmayı umduklarını sözlerine ekledi.