Necmi Çelik - Cenevre

IATA verileri 2019'da talepte düşüş yaşayan hava kargo trafiğinin 2020 yılında yüzde 2’lik bir artışla 62.4 milyon tona çıkacağını öngörüyor. Kargo gelirlerinin de 2020 yılında 101.2 milyar dolara çıkması bekleniyor.

Temel Veriler

IATA hesaplamalarına göre global havacılık endüstrisi 2020 yılında 29.3 milyar dolarlık bir net kar rakamına ulaşacak. Bu öngörü gerçekleşirse havacılık endüstrisi karlılıkta kesintisiz olarak 11 yılını da tamamlamış olacak.IATA 2019 için net kar rakamını ise 25.9 milyar dolar olarak öngörüyor.Bu sonuçlarla havayollarının yolcu başına geliri 2019 yılında 5.70 dolar ve gelecek yıl için de 6.20 dolar olacak. 2020 yılında toplam 4 milyar 720 milyon kişinin hava yoluyla seyahat etmesi bekleniyor.

IATA’nın İsviçre’nin Cenevre kentinde yapılan ve havacılık endüstrisiyle ilgili temel konuların ele alındığı küresel basın toplantısında açıklanan verilere göre havacılık endüstrisinin 2020 performansı ana başlıklarla şöyle olacak:

Havacılıkta Öz Sermaye Karlılığı Yüzde 6'ya Çıkacak

- Sektörün öz sermaye karlılığı 2019’da yüzde 5.7 iken 2020 yılında yüzde 6’ya çıkacak

- Net kar marjı yüzde 3.4 olacak (2019’da yüzde 3.1)

- Sektörün toplam gelirleri 2019 yılına göre yüzde 4 artarak 872 milyar dolara çıkacak

- Hava yoluyla seyahat eden toplam yolcu sayısı 2019’da 4 milyar 540 milyon kişiden 4 milyar 720 milyon kişiye ulaşacak.

- Havayoluyla taşınan kargo miktarı 2019 yılına göre yüzde 2 artarak 62.4 milyon tona yükselecek.

- Yolcu başına ortalama gelir 6.20 dolar olacak.

Kuzey Amerika Hava Yolları Birinci Sırada

IATA verileri bölgesel bazda hava yollarının karlılık performansını da değerlendirdi. Buna göre Afrika,Güney Amerika ve Ortadoğu bölgesi hava yolları 2019’u para kaybederek kapatacaklar. Güney Amerika bölgesi bölge ekonomilerinin güçlenmesiyle 2020’de yeniden karlılık çizgisini yakalayacak.Kuzey Amerika bölgesi ise karlılık ve finansal performansta sektöre öncülük etmeye devam ederken,2019 yılında yaratılan toplam karın yüzde 65’ini ve 2020 yılında da yüzde 56’sını tek başına oluşturacak.Kuzey Amerika bölgesinde faaliyet gösteren hava yollarının 2020 net kar öngörüsü 16.5 milyar dolar olarak açıklandı. Türkiye’nin içinde yer aldığı Avrupa bölgesinin de 2019 yılında 6.2 milyar dolar kar beklentisi bulunurken, 2020 yılı için öngörülen kar rakamı ciddi bir artışla 7.2 milyar dolara ulaşacak.Çin ve Hindistan’ın da içinde yer aldığı Asya-Pasifik bölgesinde faaliyet gösteren hava yollarını için 2019’da 4.9 milyar dolar, 2020 için de 6 milyar dolar net kar rakamı öngörülüyor.

Yakıt Harcamaları Düşecek

Toplantıda aktarılan verilere göre,petrol fiyatlarının 2020 yılında varil başına 63 dolara düşmesi ve sektörün yakıt harcamalarının da 182 milyar dolara inmesi bekleniyor.Bu rakamla yakıt harcamalarının toplam harcamalar içindeki payı yüzde 22.1 olacak (2019 yılı 188 milyar dolar ve payı yüzde 23.7).

Tüketiciler Ve Kurumlar 908 Milyar Dolar Harcayacak

IATA verileri 2020 yılında tüketicilerin ve iş dünyasının hava taşımacılığına yönelik harcamalarının 908 milyar dolara çıkacağını gösteriyor.Bu rakam 2019 yılına kıyasla yüzde 4’lük bir artışı temsil ederken küresel GSYH’nin yüzde 1’ini oluşturuyor.2019 yılında hava yolu kanalından gerçekleşen ticaretin hacmi 7.1 trilyon dolar olarak hesaplanıyor. Havayolu aracılığıyla gerçekleşen turizmin yarattığı toplam değer ise 2019 yılına kıyasla yüzde 7.3’lük artışla 2020’de 968 milyar dolara ulaşacak.

Hava Kargoda Negatif Hava

Öte yandan hava kargo 2012 yılından bu yana ilk kez 2019’da negatif bir tabloya giriş yaptı.Yıllık yüzde 3.3 olarak hesaplanan talepteki düşüş 2009’dan sonraki en hızlı düşüş olarak görülüyor.IATA verilerine göre hava kargo miktarı 2018 yılında 63.3 milyon ton iken, bu rakamın 2019’da 61.2 milyon tona inmesi bekleniyor.Hava kargo trafiğinin 2020 yılında yüzde 2’lik bir artışla 62.4 milyon tona çıkması öngörülse de bu rakam 2018 yılının altında bir rakamı temsil ediyor.Kargo gelirleri de 2020 yılında 101.2 milyar dolar olarak öngörüldü.

2.7 Trilyon Dolarlık Bir Ekonomik Aktivite Yaratıyoruz

IATA Başkanı Alexandre de Juniac yıllık basın toplantısında yaptığı konuşmada havacılık sektörünün 2.7 trilyon dolarlık bir ekonomik aktiviteyi desteklediğini ve bu rakamın da küreasel Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 3.6’sına denk geldiğini belirterek “Yavaşlayan ekonomik büyüme,ticaret savaşları, jeopolitik gerginlikler ve yaşanan sosyal huzursuzluklara Brexit konusunun getirdiği belirsizlikler de eklenince havacılık endüstrisinin iş iklimi beklenenden daha zor bir ortamla karşılaştı.2019 yılına göre 2020 yılının daha parlak bir yıl olacağını öngörsek de en büyük soru 737 MAX uçaklar yeniden hizmete başlayınca havacılık endüstrisinin yolcu kapasitesinin nasıl bir gelişme göstereceğidir”dedi. IATA Başkanı de Juniac Boeing 737 MAX uçakların yeniden ne zaman hizmet vermeye başlayacağı konusunda henüz tam bir açıklık olmadığını söyledi.

Bilet Fiyatları Düştü

IATA Başkanı Juniac havayoluyla seyahatin her geçen gün daha ekonomik hale geldiğini belirterek “ Bugün ortalama gidiş dönüşlü bilet fiyatları enflasyondan arındırılmış olarak bakıldığında 20 yıl öncesine göre yüzde 62 daha aşağıda görünüyor.Bu şu anlama geliyor ki özellikle yükselen eknomilerde gençler için seyahat fırsatları alabildiğine artmış durumda.Ki bu gençlerin anne babaları o yaşlarda havayoluyla seyahati ancak hayal edebilirlerdi.Bugün havayoyla seyahat en emniyetli seyahat biçimi ve yolcular güven içinde uçmaktadırlar.Uçmak özgürlüktür ve bu özgürlük hem refahı artırıyor hem de insanların hayatını daha iyi yönde değiştiriyor.Ve bu özgürlüğe ulaşmak hiçbir zaman bu kadar kolay olmamıştı”dedi.

Karbon Ayak İzi Düşüyor

1945 yılında havayolyla yılda 9 milyon yolcu taşındığını bugün ise sadece 18 saat içinde bu sayıya ulaşıldığını belirten Juniac tüm insan eylemleri gibi havacılık endüstrisinin de çevresel etkileri olduğunu vurgulayarak “ Uçaklar benzin yakıyor ve karbon salınımında bulunuyor.Bugün havacılık sanayi insan kaynaklı karbon salınımının sadece yüzde 2’sini oluşturuyor.Yakıt verimliliğinde yıllık ortalama yüzde 1.5’luk bir iyileşme sağladık. 2020’den sonra yüzde 2.3’e ulaşıyoruz.2020’den itibaren karbon nötr bir büyüme taahhüdümüz var.Bu sayede iklim finansmanına toplam 40 milyar dolarlık bir katkımız olacak. Paris Anlaşması hedeflerine uygun olarak da havacılık endüstrisinin karbon salınımlarını 2050 yılında 2005 yılı düzeylerine indirmeyi taahhüt etmiş durumdayız. Uçmak değil karbon salınımı düşmanımız. Hedefimiz dünyayı, bireyleri sürdürülebilir bir şekilde ve gururla uçabilir tutmaktır” diye konuştu.

Kadın İş Gücü En Az Yüzde 25 Olacak

Havayolları 2019 yılına kıyasla yüzde 5.2’lik bir artışla 2020 yılında toplam 136 milyar dolarlık vergi katkısında bulunacak. Havayollarında istihdam edilen kişi sayısı ise 2019 yılına oranla yüzde 1.6 artarak 2 milyon 950 bin kişiye ulaşacak. IATA Başkanı de Juniac hava yollarında üst görevlerde ve bazı teknik pozisyonlarda kadın oranının yetersiz olduğuna dikkat çekerek “2025 yılı hedefimiz üst görevlerdeki ve bazı spesifik pozisyonlardaki kadın oranını en az yüzde 25’e çıkarmaktır.Eğer iş gücünde kadınların potansiyelini yeterince değerlendiremezsek gelecek için hedeflediğimiz kapasiteye de ulaşamayız.Kadın iş gücünün artırılması konusunda üye havayollarımızdan aldığımız tepkiler de destekleyici oldu” dedi.