Hareket Proje Taşımacılığı ve Yük Mühendisliği Genel Müdürü Engin Kuzucu: “Hem Türkiye, Hem de Dünyada Proje Lojistiğine Yönelik Fırsatlar Artacak”

Hareket Proje Taşımacılığı ve Yük Mühendisliği Genel Müdürü Engin Kuzucu, “2018 yılında çalıştığımız projelerde karayolunda toplam 216 bin 828 ton taşıma gerçekleştirdik. Tüm bu rakamlar doğrultusunda çok zorlu bir yıl olmasına rağmen 2018’de Hareket olarak tüm hedeflerimize ulaştığımızı söyleyebilirim” dedi.

Firma olarak proje taşımacılığındaki yerinizi nasıl değerlendiriyorsunuz? 2018’de ne tür projelere imza attınız? Yılsonu hedefleriniz neler?

1957 yılında kurulmuş olan Hareket, proje taşımacılığı, ağır taşımacılık, ağır yük kaldırma ve montaj hizmetleri, vinç ve platform kiralama, rüzgar santralleri taşıma ve montajı konularında Türkiye, Türkmenistan, Azerbaycan, Özbekistan, Bulgaristan, Kazakistan, Romanya, Gürcistan, Ukrayna, Rusya, Yunanistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, İran, Katar, Kenya, Mısır, Suriye, Libya, Suudi Arabistan, Ürdün ve Yemen’de önemli projelerde yerli ve yabancı şirketlere hizmetler verdi ve vermeye devam ediyor. Şirketimizin merkezi İstanbul’dadır.

Orta Doğu ve Afrika’da da faaliyetlerini sürdüren Hareket, global vizyonu doğrultusunda MENA ofisini JAFZA (Jebel Ali Serbest Ticaret Bölgesi) Dubai’de açtı. 10 bin m2’lik araç parkurunda, ekipman havuzuna CC2800 ve CC6800 paletli vinç, SPMT ve THP dorseleri ekleyerek körfez bölgesindeki yatırımlarına hız verdi. Ankara, Mersin ve  İzmir Aliağa’da bulunan ofislerimizde proje çalışmalarımız hızla devam ediyor. Özbekistan’da bulunan ofisimizde de çalışmalarımız devam ediyor.

Enerji sektörüne yönelik yoğun çalışmalarımız var. Şu ana kadar Türkiye’de gerçekleştirilen rüzgar enerji yatırımlarının yaklaşık yüzde 50’si şirketimiz tarafından taşınmış ve montajı yapıldı. Bugüne kadar toplamda 3000 MW rüzgar santralinin kurulumuna katkıda bulunduk. Rüzgar enerji yatırımcılarına anahtar teslim hizmet sunmaktayız. Türkiye’de enerji lojistiği pazarının yıllık yaklaşık 50,000,000 Avro’luk bir büyüklüğü vardır. Şirketimiz, konusunda Türkiye’nin ve bölgemizin en önde gelen şirketlerinden birisidir. Şirketimiz tüm faaliyetlerini ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri sertifikaları ile sunuyor.

Gerek yurt içinde, gerek yurt dışında çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz. Özellikle enerji alanında sadece Türkiye’nin değil, bulunduğumuz coğrafi bölgenin lider oyuncusu olmaya devam etmek istiyoruz.

2018 yılı sonu için ciro hedefimiz 40 milyon Avro'dur. 2018 yılında yaptığımız yatırım tutarı ise 12 milyon Avro'dur. Gerçekleştirilen bu yatırımlar ile son 7 yılda yaptığımız yatırım tutarı 65 milyon Avro, 2010 yılı başında 180 olan çalışan sayımız da bugün itibariyle 420 kişiye ulaşmış. 2018 yılında çalıştığımız projelerde karayolunda toplam 216 bin 828 ton taşıma gerçekleştirdik. Tüm bu rakamlar doğrultusunda çok zorlu bir yıl olmasına rağmen 2018’de Hareket olarak tüm hedeflerimize ulaştığımızı söyleyebilirim.

2018’de gerçekleştirdiğimiz projelerden bazıları şunlar;

Hareket, 5000 ton ağırlığındaki Gare De Mons tren istasyonunun ilk etapta yaklaşık 2000 ton 16 m, ikinci etapta 2400 ton 10,6 m olmak üzere toplamda 26,6 m çekme işlemini gerçekleştirdi. Saha içi yatay çekme işleminde ekipman olarak 4 adet 200 tonluk strand jack kullanıldı. Projenin en zor kısmı, çalışmalar süresince tren istasyonun işletilmeye devam ediyor olmasıydı. Bu nedenle, Hareket, proje için özel bir çözüm sundu. Projenin ilk etabı 2017 yılının haziran ayında tamamlanırken, ikinci etabı da 2018 yılının mayıs ayında başarıyla sonuçlandırıldı.

Hareket, yatırımı Özbekistan Enerji Bakanlığı (Uzbekenergo) tarafından yapılan, Çalık Enerji’nin üstlendiği Turakurgan Kombine Çevrim Elektrik Santrali projesindeki operasyonlarını hız kesmeden sürdürüyor. Proje kapsamında taşınan en ağır yükü 255 tonluk trafo oluşturuyor. Projede sadece ağır parçalar esas alındığında toplamda 7 bin 408 tonluk 42 parça ekipmanın (Gaz türbini, buhar türbini, jeneratör, trafo, HRSG modülleri) taşıma operasyonu devam ediyor. Hareket, taşımanın 3591 tonluk kısmını Ağustos 2018 itibariyle 2500 kmlik zorlu parkur boyunca başarıyla gerçekleştirdi. 2018 Mayıs ayında ilk taşıma operasyonlarının yapıldığı projenin, 2018 aralık ayında tamamlanması planlanıyor.

Hareket, Future Growth Project kapsamında Çimtaş’ın ürettiği toplam ağırlığı bin 500 ton (714 ton , 395 ton ve 371 ton) olan 3 ana kolonun taşıma ve yükleme işlemlerini başarıyla gerçekleştirdi. Çimtaş Gemlik’te yüklenen kolonlar Borusan Limanı’nda indirildi.

Uluslararası arenada gerçekleştirdiği projelerle çıtayı her geçen gün büyüten Hareket, Kamerun’un Douala kentinde Yenigün İnşaat tarafından inşa edilen ve Afrika Uluslar Kupası Olimpiyatlarında kullanılması hedeflenen Kamerun Douala Japoma Stadyum Projesi’nde çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’de üretilen malzemeler gemi aracılığıyla Kamerun’a taşınıyor. 2018 yılının Şubat ayında başlayan çalışmaların 2019 yılının mart ayında tamamlanması planlanıyor.

Hareket, Özbekistan’ın Navoi ve Turakurgan bölgesinde Çalık Enerji’nin ana yükleniciliğini üstlendiği Kombine Çevrim Elektrik Santrali Projesi kapsamında kaldırma ve montaj çalışmalarını üstleniyor. Toplam kurulu gücü 450 MW olan santrallerde 600 ve 400 ton kaldırma kapasiteli paletli vinç, muhtelif sayıda manlift, 100 ton ile 200 ton arasında paletli vinçleri ile projede hizmet veren Hareket, muhtelif sayılarda HRSG modülü, ekipman ve çelik kaldırma ve montajını gerçekleştiriyor. Proje 600 ve 400 tonluk mobil vinçler kullanılarak monte edilen en ağır parçası ise 274 ton ağırlığında HRSG modülü oluşturuyor. 2018 yılının mart ayında başlayan çalışmaların ise 2019 yılının nisan ayında tamamlanması hedefleniyor.

Türkiye’de  ilk defa bu kadar yüksek bir tonaja sahip bir  yük   ile load in/out operasyonu gerçekleşti.Aliağa'da Batılimana yurt dışından gelen ve parçaları birleştirilen 90 metre yüksekliğinde, 1840 ton ağırlığındaki dev vinç, Hareket Yük Mühendisliği ve Proje Taşımacılığı’nın uzman kadrosuyla  600 metre yol aldı. Gemiyle gelen vincin  malzemeleri  önce mobil vince indirilip stok sahasına depolandı.

İndirilen parçaların en ağırı 110 ton en uzunu da 70 m boyutundaydı.Kurma işlemi 1 adet Terex CC2800 – 600 tonluk paletli vinç – 84m+12m Bom ,1 adet Terex CC1800 – 300 tonluk paletli vinç – 84m bom ,1 adet Liebherr LTM 1200 – 200 tonluk mobil vinç1 adet Liebherr LTM 1120 – 120 tonluk mobil vinç ile yapıldı. Yaklaşık 8 saatte 600 metre yol alan vinç,ertesi sabah denizdeki dubaya yüklendi. Vinç daha sonra römorklarla denizden özel bir limana taşındı.

Proje taşımacılığının Türkiye pazarındaki büyüme hızı nedir? Önceki yıllar ile kıyaslama yapar mısınız?

Türkiye şu anda kurulu rüzgar santrali kapasitesi, Türeb’den alınan verilere göre 7012 MW ve ulusal hedefi 2023 yılında 20 bin MW olan rüzgar enerjisi kapasitesi ile Avrupa’daki en önemli rüzgar pazarıdır. 2023 yılına kadar 122 Milyar Dolar enerji yatırımının gerçekleştirilmesi planlanıyor. Ülkemizde rüzgar enerjisi kurulu gücünün artması, dışarı olan enerji bağımlılığın azalması demektir aynı zamanda bu sektörün gelişimi istihdam alanı yaratacaktır. Türkiye’nin kendi bölgesinde bir enerji üssü haline gelmiş olması, Türkiye’deki yatırım fırsatlarının şekillenmesinde önemli rol oynayacaktır.

Rüzgar enerjisi çevre dostu yenilenebilir enerji olması nedeniyle geleceğin enerjisi olacak. Rüzgar enerjisi yanında doğalgaz çevrim enerji santralleri, petrokimya ve enerji depolama tesisleri, termik santraller, hidroelektrik santralleri ve nükleer santraller beklenen önemli yatırımlardır. Bunun yanı sıra yeni rafineri, petrokimya yatırımları, köprüler, otoyollar, hızlı trenler gibi ulaştırma altyapı yatırımları proje taşımacılığı konusunun gelişmesine katkıda bulunacak alanlardır.

2023 hedefi olan 20 bin MW’a ulaşmak için 13 bin MW yatırımın tamamlanması gerekecektir. Türkiye’de enerji lojistiğinin yıllık yaklaşık 50 milyon Avro’luk bir büyüklüğünün olduğunu  tahmin ediyoruz. Bu da demek oluyor ki 13 bin MW yatırımın tamamlanması 200 milyon Avro’luk bir hacim oluşturacak demektir.

Proje taşımacılığı alanında Türkiye’de karşılaştığınız en önemli sorunlar nelerdir?

En önemli gündem maddemiz karayollarından alınan yol belgeleri ile ilgili konular. Tam bir mevzuatın olmaması ve mevcut eski mevzuatın gelişen ve sürekli yatırım yapılan ülkemizin ihtiyaçlarına cevap verememesidir. Bu konuda sektör temsilcilerinin katılımıyla, akademik kadroların destekleriyle bir çalışma grubu oluşturulmuş ve ağır yük taşıma yönetmeliği oluşturulma çalışmaları sürdürülmektedir. Bu yönetmeliğin yürürlüğe girmesi durumunda Türkiye’de ağır yük taşımacılığı Avrupa birliği standartlarında kurallar bütünlüğü içinde gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.

Hangi tür taşımalarda talep artışı ve azalması söz konusu? Yatırımların önümüzdeki dönemdeki seyrini nasıl görüyorsunuz?

Yaşanan krizlerden ötürü yurtdışında taşıma yaptığımız bazı ülkelerde biraz etkilendiğimizi söyleyebilirim. Taşıma sürelerimizde krizlerden ötürü ara ara değişiklikler meydana geldi. Ama bunlar işlerimizi çok etkilemedi.

Hangi tür taşımalarda talep artışı ve azalması söz konusu? Yatırımların önümüzdeki dönemdeki seyrini nasıl görüyorsunuz?

Vinç, nakliye,ağır nakliye ,montaj,ekipman kiralama,rüzgar gülü,türü taşımalarda her zaman artış söz konusudur. Yatırımlarımız artarak devam etmektedir.

Sizi en çok zorlayan projeler hangileri oluyor?

Bunu şu yada bu proje şeklinde değil de daha genel olarak cevaplamak doğru olur diye düşünüyorum. Siz en büyük jeneratörleri, en büyük transformatörleri taşıyabilirsiniz. Ama bu taşımaları zamanında gönderemezseniz bu çok önemli bir problem yaratır. Her taşımacılık için alınması gereken izinler var. Bir kurum eğer gerekli izni vermezse taşıma yapamıyoruz. Yukarıda da belirttiğim gibi en önemli gündem maddemiz karayollarından alınan yol belgeleri ile ilgili konular. Tam bir mevzuatın olmaması ve mevcut eski mevzuatın gelişen ve sürekli yatırım yapılan ülkemizin ihtiyaçlarına cevap verememesidir. Yine yapılan proje taşımalarında limanlar önemli bir sorun. Özel limanlar operasyonlar için uygun ancak maliyetleri çok yüksek. Bunu yabancı iş ortaklarınıza açıklamak zor olabiliyor. Yaşanan krizlerden ötürü yurtdışında taşıma yaptığımız bazı ülkelerde biraz etkilendiğimizi söyleyebilirim. Taşıma sürelerimizde krizlerden ötürü ara ara değişiklikler meydana geldi.

Yaşanan olumsuzluklara rağmen hem Türkiye, hem de dünyada proje lojistiğine yönelik fırsatların artacağına inanıyorum. Çünkü proje ve ağır yük lojistiği hala özel alanlardan biri.