Akıllı Ulaşım Sistemleri İle Trafik güvenliği Artacak

Türkiye’nin akıllı ulaşım sistemleri ile ilgili vizyonunun belirlendiği, Türkiye Akıllı Ulaşım Sistemleri Derneği (AUS Türkiye) tarafından düzenlenen SUMMITS’22 3. Uluslararası AUS Zirvesi, 9-10 Mart tarihlerinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nda gerçekleştirildi.

Zirvenin açılışında bir konuşma yapan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Akıllı Ulaşım Sistemleri’nin eğitim, sağlık, sanayi, enerji, inşaat, bilişim yazılımı, haberleşme ve otomotiv gibi dev sektörlerin etkileşimiyle gelişen büyük bir yapı olduğunu dile getirdi.

"Ulaşımda aklın yolu" olarak nitelendirilen AUS'u, bugünün ve geleceğin ihtiyaçları çerçevesinde ‘Yeni Türkiye’ye kazandırdıklarını vurgulayan Karaismailoğlu, AUS ile vatandaşların daha güvenli, konforlu, emniyetli, çevreci ulaşım sistemine kavuşmasını hedeflediklerini belirtti.

Karaismailoğlu, "AUS alanına tüm ulaşım modlarına entegre, güncel teknolojileri kullanan, yerli ve millî kaynaklardan yararlanan verimli, güvenli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci, katma değer sağlayan ve sürdürülebilir akıllı bir ulaşım ağını kurmak için yoğun bir şekilde çalışıyoruz" dedi.

Alternatif enerji kaynaklarıyla çalışan araçlarla, bisikletlerle, toplu taşımayı teşvik eden yöntemlerle şehirlerin daha temiz kaldığını vurgulayan Karaismailoğlu, "Şimdi Türkiye'nin tüm ulaşım altyapısı, AUS stratejileriyle daha dinamik, güvenli ve çevreci bir yapıyla uyum içinde yönetilmeye hazır" diye konuştu.

3’üncü Uluslararası Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) Zirvesi’nde, ‘Akıllı Lojistik’ oturumu Ulaştırma ve Altyapı Banaklığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürü Murat Baştor moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Panelde uluslararası karayolu kargo taşımacılığı, uluslararası hava ve denizyolu kargo taşımacılığı, intermodal taşımacılık, fiziksel internet, şehir içi lojistikte hızlı teslimat ve micro mobilite çözümleri alt başlıkları ele alındı.

Akıllı Lojistik paneline; PTT Genel Müdür Yardımcısı Cumali Yüksek, Uluslararası Taşımacılık Ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ayşem Ulusoy, Uluslararası Nakliyeciler Derneği İcra Kurulu Başkanı(UND) Alper Özel, Ekol Lojistik Sistem Geliştirme Direktörü Erdem Özsalih, Sussex Üniversitesi Uzaman Araştırmacı Doç. Dr. Yaşanur Kayıkçı, Başkent Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Berna Çağlar Kalkan ve Imperial College İşletme Okulu Kıdemli Öğretim Üyesi VLTN Mantıksal Analiz Departmanı Başkanı Dr. Kostas Zavitsas konuşmacı olarak katıldı.

Baştor: “Lojistik süreçleri teknolojik gelişmeler ile desteklememiz gerekiyor”

Panelin açılış konuşmasını gerçekleştiren Ulaştırma Ve Altyapı Banaklığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürü Murat Baştor, dünyadaki akıllı ulaşım mimarileri incelendiğinde ticari taşımacılığa ilişkin AUS hizmetlerinin ilk sıraya geldiğini, ülkelerin ve toplumların refahı, ticarette rekabeti yakalayabilmek için lojistikteki teknolojik gelişmeleri takip edip Türkiye’nin iç dinamiklerini de gözeterek doğru yaklaşımlarla kendimize uyarlamamız gerektiğini söyledi.

Baştor, “Özellikle tedarik zinciri ve lojistik süreçlerin yönetiminde; akıllı kargo üstleri, nesnelerin interneti, blok zincir gibi teknolojileri tamamen izlenebilir mal hareketleri sayesinde dar boğazları engellemek, maliyetleri düşürmek özellikle emisyon miktarlarını azaltmak farklı ulaşım modlarını birbirine entegre etmek gibi amaçlarla geleceğin tedarik zincirlerinin kurgulanması hedefleniyor.

Özellikle lojistik özelinde kendi Genel Müdürlüğümüzden örnek verecek olursam; taşımacı ve şoförlere ilişkin tüm belge başvurularını bizler e-devlet üzerinden yapmaya başladık. Taşımacılarımız, paydaşlarımız da bu sürece adapte oldular. E-devlet üzerinden birçok hizmeti biz sağlıyoruz kendilerine. Yolcu ve eşya taşımacılığının Ulaştırma Elektronik Takip Denetim Sistemi (UETDS) üzerinden sürekli takibini yapıyoruz, denetimlerin elektronik ortama aktarılması ülke genelindeki karayolu denetim istasyonları ile elde edilen veri ve görüntülerin tek merkezde toplanmasını sağladık” dedi.

Ulusal AUS strateji belgesi ve 2020-2023 eylem planında araç ve sürüş paylaşımı mikro mobilite ve mikro hareketlilik ve benzeri alternatif son kilometre ulaşım uygulamalarına ilişkin mevzuat çalışmalarının yapılması uzun dönem hedef olarak gösterildiğini belirten Baştor sözlerine şöyle devam etti: “ Özellikle mikro hareketliliğin karbonsuzlaştırma başta olmak üzere pek çok avantajı ile dünyada ve ülkemizde her geçen gün önemini arttırdığını gördük. Paylaşımlı Scooter işletmeciliği kapsamında ihtiyaç duyulan düzenlemeleri uzun vadeyi beklemeden yürürlüğe koyduk. Bu kapsamda paylaşımlı Scooter işletmeciliğine ilişkin bakanlığımızın yetkilendirdiği firmalar faaliyetlerini göstermeye başladılar. Bakanlık UETDS’den aldığı verilere göre şu anda Türkiye genelinde 19 tane firma faaliyetlerini yaklaşık 100 bine yakın Scooter ile gerçekleştiriyor. Özellikle Ulusal AUS Strateji Belgesi ve 2020-2023 eylem planı ile çizilen yolda ilerleyerek her geçen gün önemi daha da anlaşılan lojistik süreçlerinin teknolojik gelişmeler ile desteklememiz gerekiyor.”

Ulusoy:  “Dijitalleşmede doğru kaynakların doğru yerde kullanımı çok önemli”

Uluslararası Taşımacılık Ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ayşem Ulusoy, UTİKAD olarak dijitalleşmeye bakış açıları ve dijitalleşme süreçlerindeki denizyolu ve havayolu uygulamaları hakkında bir sunum gerçekleştirdi.

E-lojistiğin hayatımızdaki öneminin son dönemde çok net anlaşıldığını ifade eden Ulusoy,  “Elektronik data (EDI) dediğimiz e-lojistik yazılımları bizim için gerçekten çok kıymetli. Araç filo takip sistemleri (GPS) dediğimiz araçlarımızı dünyanın her noktasında takip ettiğimiz araç takip sistemleri. Lojistikte makinaların çağı dediğimiz (M2M) sistemleri, teknolojik depo yönetim sistemcileri (WMs) bu şu anda depolarımızda önemli kullandığımız sistemlerden. Hem stok yönetimi hem takibi hem malın giriş, çıkışı şu anda özellikle sistemlerimizde hem araçlarımız içerisinde ısıya kadar takip edebiliyoruz, hem depolarımızın ısısını yada giriş çıkış stok kontrolleri yani çok geniş kapsamlı dijital dönüşümler lojistikte başladı.

Kurumsal kaynak planlama (ERP), bu bizim için çok önemli olan bir süreçtir. Bütün kaynak planlaması yine bu sistemler üzerinden yapıyoruz. İleri planlama sistemleri (APS) dediğimiz tekrar uzun vadede yaptığımız planlamalarımızı onu üzerinde gerçekleştiriyoruz ve biliyorsunuz müşteri bazında kullandığımız (CRM) dediğimiz müşteri ile ilişkili yönetmelerimiz ve müşteri takiplerimizi yapmamız ve o süreçleri müşterilerimiz ile birlikte bağlantılı şekilde yönetmemiz önemli dijital değişiklikler” diye konuştu.

Dijital dönüşümün Endüstri 4.0 ile yeni teknoloji ve çözümlerle tüm sektörlerde süreçleri yeniden şekillendirdiğini belirten Ayşem Ulusoy, geliştirilen yeni ürünlerin etkin şekilde kullanılmasını pek çok sektörde olduğu gibi lojistik alanında da yenilikleri beraberinde getirdiğini dile getirdi.

Denizyolu taşımacılığının dünya ticaretinin küresel olarak yüzde 85’inin karşıladığını söyleyen Ulusoy, denizyolu taşımacılığının endüstri ve dijitalleşme adına ciddi anlamda iş kazanımı yarattığını ve aynı zamanda veri kaybını da engellediğini sözlerine ekledi.

Denizyolu taşımacılığında teknolojik faydalar zaman tasarrufu fonksiyonel cihazların iyi bir şekilde değerlendirilmesi ve tedarik zincirinin arttırılması ile beraber Blokchain kullanılmaya başladığını vurgulayan Ulusoy sözlerine şöyle sürdürdü: “Konteynerler işilerinde IoT sistemler başladı. Verilerin korunasını sağlayıcılığı ve kaybolma riskini öngörülmesi ile yapay zeka big data, dijital rota yönetimi ve akıllı sevk sistemlerin kullanımı ile beraber verimlilik yakın gelecekte daha da artacak. Çünkü GPS sitemlerinde artık konteynerlerin içinde başlaması ve bunların IoT’ler ile entegre dilmesi ile çok başarılı olacak, çalışmalar yakın gelecekte daha da fazla artacak. Bu koordinasyonun sağlaması paydaşlar arası iletişimin de sağlıklı yürümesini sağlayacağına inanıyorum.

Lojistik bir denge lojistik eğer bu denge ekseninde doğru şekilde konumlandırılabilirse gerçekten çok başarılı işler yapacağımızı düşünüyorum ve dijitalleşmede doğru kaynakların doğru yerde kullanımı gerçekte çok önemli.”

Havayolunun dijitalleşme açısından kendini her geçen gün yenilediğini dile getiren Ayşem Ulusoy, İthalat ve ihracat potansiyelini incelediğinde havayolu taşımacılığının etkin bir şekilde geliştiğini ve dünya ticaretinde artış eğilimi gösterdiğini söyledi. Ulusoy,  Türkiye’nin hem coğrafi konumu hem bir hub olma özelliği taşımasında İstanbul Havalimanı’nın etkisinin çok büyük olduğunu, yerli yabancı oyuncuların dev yatırımlarını havalimanı bölgesine yapmasının bir lojistik üssü olarak öne çıkmasını sağladığını kaydetti.

UTİKAD’ın dijitalleşme konusunda yapmış olduğu çalışmadan bahseden Ulusoy, “UTİKAD’ın bünyesinde çalışmacılarını sürdüren innovasyon ve e-ticaret odak grup kapsamında Türkiye dijital lojistik partalı çalışmalıları yapıyor. Bu inanılmaz önemli ve kıymetli bir çalışma, çok uzun süredir yapılıyor. Bu platformda tüm dikey dijital yapıların bir araya getirilmesi ve taşıma modları bazında doküman, veri, bilgi paylaşımının sağlanması amaçlanıyor. Çalışmalar öncelikle denizyolu taşımacılığı bazında başlatıldı, ilerleyen dönemlerde diğer taşıma modlarına da geçilecek” ifadesini kullandı.

Özel: “UND olarak dijital dönüşüm çözüm platformu oluşturduk”

Uluslararası Nakliyeciler Derneği İcra Kurulu Başkanı(UND) Alper Özel ise, dijitalleşme konusunun çok önemli ve hızlı bir süreç olduğunu belirtti. Dünyada üç konunun ön plana çıktığından bahseden Özel, “Bir sürdürebilirlik, kesinlikle çok önem arz eden bir konu. İki dijitalleşme, bu süreçlerde her şeyin dijital ortama taşınması önemli. Üç yeşil, çevreci olmak, yeşili sürdürebilmek, karbon emisyon, karbon ayak izini(footprint) azaltmak artık çok önem kazanıyor. Büyük ihtimalle artık ticarete, pazara girmek için de bunlar önkoşul olacak”  dedi.

Artık her sektör dijitalleşmeye dönüyor diyen Özel sözlerini şöyle sürdürdü: “UND, Dijital Çalışma Grubu kurduk. 100’den fazla üyemiz var birçok sektörden tabii ağırlıklı lojistik. Dijital dönüşüm çözüm platformu oluşturduk. Unddijital.com web sayfamız var orada dijital çözümler tartışıyoruz. Veri mühendislerimiz var süreç mühendislerimi var bu işin içerisinde ve 10 tane konu çıktı oraya sektörün bilmek istediği takip ettiği konular.

Araç donanımı ve mobilite, teknolojide blockchain, bulut teknolojileri, büyük veri teknolojileri, CRM, online hizmetler, yapay zeka teknolojileri, filo ve araç takip sistemleri, iş akışı, bakım yönetimi, doküman yönetimi, nakliye operasyon sitemi ve robotik süreç otomasyon teknolojisi konuları sektör tarafından belirlendi.

CRM konusunda çok ilgi var alaka var sektörden, bu platformumuzda biz dijitalleşme ile ilgili gelen talepler, sorunlar toplanıyor ve bizim veri mühendisleri iş içerisindeki veri mühendisleri tarafından cevaplanıyor ve bir rapor haline geliyor. Bu çalışma sonucu bir şey ortaya çıkacak, neye ihtiyacımız olduğu, sorular ağırlıklı olarak nereden geldiği sonrası bir rapor ortaya çıkacak ve bu raporları artık gerekli makamlar neyse veya ne yapabiliriz yurt dışından destek alınabilir mi Avrupa Birliği'nden destek alınabilir mi bu konuda sektörü nasıl hazırlayabiliriz bunun sonucu ortaya çıkacak.”

Özsalih: “Intermodal operasyonlarda geliştirdiğimiz karar destek sistemini kullanıyoruz”

Ekol Lojistik’in en büyük faaliyet alanlarından biri olan intermodal taşımacılıkta operasyonların planlamasında ve yönetimde kullanılan karar destek sitemi hakkında bilgi veren Ekol Lojistik Sistem Geliştirme Direktörü Erdem Özsalih, Ekol olarak Türkiye’de Avrupa'ya açılan bütün limanlardan ve o limanları yine kıta Avrupa’sının içlerine taşıyan tren, demiryolu bağlantılarından yararlanarak intermodal taşımacılık hizmeti sunduklarını belirtti.

Intermodal Hat Atama Optimizasyonunun milyonlarca kombinasyon arasından en ideal olanı en kısa sürede en uygun maliyetle, operasyonel risklerden olabildiğince arındırılmış şekilde sağlayabilmeyi mümkün kılacak olan rota seçimini sağlayan karar destek sistemi olduğu bilgisini aktaran Özsalih, “Burada bütün hubları, bütün alternatifleri tanımladığımız siparişi ait kısıtlarla birlikte bu alternatiflerin değerlendirilmesi ile ortaya çıkan bir matematiksel modül üzerinden optimizasyon teknolojisini kullanarak sonuca ulaştığımız bir projeden çalışmadan bahsediyoruz aslında bu büyük ölçüde günlük hayatın operasyonel planlamanın içinde yar alan bu gün her yarım saatte bir şirketimizdeki bütün açık siparişleri bütün olası rotalar üzerinde değerlendirip ideal önerileri planlamacılara sunan bir altyapı. Burada sadece optimizasyon modelini tek başına düşünmemek lazım modeli destekleyecek veriyi sahadan toplamak gerekiyor bu veri de araç takip sistemlerinden treyler konteynerleri ile izlediğimiz uydu takip cihazlarından sürücülerin kullandığı mobil iş emri cihazları üzerindeki girilen bilgiler üzerinden gelen sahadan aldığımı bütün verinin işlenip o anki duruma göre pek çok belirsizliğin olduğu ve dinamik bir şekilde hayatın sürdüğü taşımacılık sektörü için gerekil bütün kriterleri aslında masaya yatırıp değerlendirildiği çok kısa bir süre içerisinde bunları çıktı olarak kullanıcıların karşısına getiren bir optimizasyon çalışması.”