TİCARİ araçlar sektörüne genel olarak bakıldığında 2010 yılı yatırımların arttığı, olumsuz etkilerin biraz geride kaldığı, ekonominin makro anlamda hızla toparlandığı bir yıl oldu. 2009 yılını krizin etkisi altında geçiren ve bu nedenle oldukça düşük satış rakamları ile yılı kapatan sektör, 2010 yılında beklentilerin de ötesinde bir büyüme gerçekleştirdi. Pek çok firmanın 2010 yılı için öngördükleri pazar beklentisini altüst ederek tahminlerin çok üstünde bir büyüklüğe ulaşan ağır ticari araçlar sektörü, üretici firmaların da talebe karşılık veremeyecek duruma gelmesini sağladı. Bu da aslında daha fazla satış yapılabilecekken araç sıkıntısı nedeniyle satışların daha düşük olmasına neden oldu diyebiliriz.

Türkiye’de toplam otomotiv pazarının yüzde 30 civarında arttığı 2010 yılında ağır ticari araçlar pazarı beklentilerin üzerinde büyüme göstererek 25 bin 616 adede ulaştı. 2009’daki global kriz nedeniyle şirketlerin filo yenileme ve genişletme taleplerini 2010 yılına ötelemeleri, kamu altyapı çalışmaları, otoyol, baraj, havaalanı inşaatları ve madencilik sektöründeki yatırımların realize olmasının bu artışta etkili olduğu söylenebilir.

16 ton ve üzeri ağır ticari araç pazarı segmentler bazında incelendiğinde ise bir önceki yıla oranla yüzde 115 oranında artış yaşanan çekici pazarı 15 bin 905 satış adeti ile yılı kapattı. Bir önceki yıla oranla üç kat daha fazla çekicinin satıldığı Türkiye’de, ithal çekici satışlarının da payı arttı. 2009 yılında 16 ton ve üzeri ağır ticari araç pazarında 3 bin 236 adet ithal marka araç satışı gerçekleşmişken bu rakam 2010 yılında yüzde 181’lik büyümeyle 9 bin 97’ye yükseldi. Böylece ithal markaların toplam satışlardaki yeri de yüzde 35’lere çıktı. Çekici pazarında onroad ve offroad satışların toplamında 5 bin 960 adet çekici satışı gerçekleştiren Mercedes-Benz Türk bu segmentin lideri oldu. İthal segmentte ise Scania 2 bin 500 adetlik çekici satışı ile ithal pazarda yüzde 27 pay alarak lider oldu.

Çekici satışlarındaki artış kamyon pazarında da görüldü. Ağır Ticari Araçlar Derneği (TAİD) tarafından üyesi firmaların verileri ışığında açıklanan rakamlara göre 2009 yılında onroad ve offroad toplamında 3 bin 782 kamyon satılırken bu rakam 2010 yılında 9 bin 357 olarak gerçekleşti.

Firmaların yeni araç yatırımlarına paralel olarak büyüme kaydeden segmentlerden biri de treyler sektörüydü. Çekici satışlarındaki büyümenin de üzerinde bir artış görülen treyler sektörü, 2010 yılı içerisinde TAİD üyesi olan markaların istatistiklerine göre yaklaşık yüzde 164 büyüme gösterdi. Bin 968 adet satış yapılan 2009 yılı sonrasında, araç yatırımlarının da artmasına paralel olarak treyler satışları TAİD üyesi firmaların istatistiklerine göre 5 bin 263 adet oldu. Treyler pazarında 3 bin 256 adet satış ile en fazla satış tenteli/perdeli treyler satılırken, 827 adet frigorifik treyler satışı gerçekleşti. 503 adet platform satışının yapıldığı treyler segmentinde, 2 bin 699 adet toplam satış ile Tırsan liderliği göğüsledi. Otokar-Fruehauf ise bin 115 adet toplam treyler satışı içerisinden frigorifik segmentinde yine liderliği bırakmayarak 365 adet frigorifik treyler satışı gerçekleştirdi.

Türk otomotiv sektöründe, yükselişin görüldüğü tek segment ağır ticari araçlar değildi. 2010 yılı içerisinde binek araçta, hafif ticari araçlarda ve otobüs pazarında da firmaların yüzü güldü diyebiliriz. 2009 yılına oranla otobüs pazarında da önemli bir artış yakalandı ve Pazar yüzde 99 oranında büyüdü. Krizin etkilerinin azalmasının hafif ticari araçlar sektörüne yansıması da yüzde 41 büyüme olarak görüldü. Binek araçlarda bu oran yüzde 45 oldu.

2010 yılında pazarda görülen bu yükseliş trendi 2011 için firmaları da umutlandırdı. Genel olarak pazarın beklentisi olumlu yönde. 2010 yılında tahminlerin çok üzerinde büyümesi ile firmaları ters köşeye yatıran sektör 2011 yılı için tahminleri de zorlaştırdı. Bazı firmalar pazarın aynı seyirde bir trend sergileyeceği ya da yüzde 10’luk bir artış beklerken, pazarın yüzde 12-13 civarında artacağı da öngörüler arasında. Ağır ticari araçlar pazarı için 25 binlik bir beklenti de telaffuz ediliyor. İki haneli artışlarda tahmin zorlaşsa da üretici firmalar, 2010 yılında talep fazlasından kaynaklanan araç bulma sıkıntısını yaşamamak adına daha önemli tedbirler alacağa benziyorlar.