136 Milyar Dolarlık FMCG Sektörü İştah Kabartıyor

Konferans, Borusan Lojistik ana sponsorluğunda, 18 Mart 2008 Salı günü İTÜ Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Konferans, Logistic Institute Turkey, (L.I.T) tarafından düzenlendi.

Konferans, (L.I.T) Başkanı Arif Adnan Almeman, Borusan Lojistik Pazarlama Ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Dölen ve PERDER Başkanı Erdal Tüfekçi tarafından yapılan açılış konuşmaları ile başladı.

Almeman, yaptığı açılış konuşmasında; FMCG bünyesindeki bu konferansta sektörün temsilcilerinin karşılıklı olarak görüşlerini açıklayacaklarını, uygulamakta oldukları başarı örneklerini bizimle paylaşacaklarını, beklentinin daha iyi anlaşılmasıyla herkesin kazanacağı akışkan bir tedarik zincirini gerçekleştirmenin mümkün olacağını ifade etti.

Almeman sözlerini tamamladıktan sonra sözü Borusan Lojistik Pazarlama Ve Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Dölen’e bıraktı. Dölen, sayısal verilerle Türk perakende ve hızlı tüketim malları sektörünün nerede olduğunu aktardı.

47 milyar dolarlık katma değer, 8.4 milyon kişilik istihdam

Dölen, şu açıklamalarda bulundu: “Borusan Lojistik olarak sektörün gelişimini sağlayan bu

konferansa katkıda bulunmaktan mutluluk duyuyoruz. Bu sene konferansın daha anlamlı olacağını düşünüyorum. Hızla gelişen hızlı tüketim sektörü, Türkiye ekonomisi içindeki payı itibariyle, etkisi en büyük sektörlerden biridir. Türk perakende sektörü, 136.9 milyar dolarlık büyüklüğe sahiptir. Bu büyüklüğün 52 milyar dolarlık kısmını ise organize perakendeler oluşturmaktadır. Sektördeki en büyük payı 72.3 milyar dolarla gıda perakendeciliği almıştır. Tedarik zincirindeki, tarıma, hızlı tüketim tedarikçisi sanayi kuruluşlarına, lojistik kanalları ve perakende hizmet yapan birçok kanala doğrudan hizmet vermektedir. Net bir rakam olmamakla birlikte, sektör sadece perakende tarım ve tedarikçileri hesaba katıldığında, 47 milyar dolarlık bir katma değere ve 8.4 milyon kişilik istihdam büyüklüğüne ulaşmaktadır. Bu, toplam üretimimizin yüzde 20’sini, istihdamımızın da yüzde 39’unu ifade eder. Hızlı tüketim mallarımızın üreticiye ulaşmasında aracılık eden kanallar içinde organize perakende sektörünün gelişim hızı, Türkiye’deki üretim hızını geliştirmektedir. Önümüzdeki on yıl içinde Türkiye’de organik olmayan perakendecilerin yüzde 20 ciro ve pazar payına düşeceği öngörülmekte. Bugün bu grubun bakkal dediğimiz ya da pazar yerlerinde satılan ciroyu da hesaba kattığımızda yüzde 70’lerde olduğu görülmektedir. Avrupa’ya bakacak olursak; 1980 yılında yüzde 51, 1990  yılında yüzde 69, 1995 yılında yüzde 78, 2000 yılında yüzde 83 pazar paylarına ulaşılmıştır. Türkiye’deki oran ise hızlı büyümeye rağmen hala yüzde 47’lerdedir. Yakın gelecekte süper market ve hiper marketlerin pazar paylarının alışveriş merkezleri inşaat projeleri sayesinde, yıl satına yayılması ve bu sayede yüzde 60’lara ulaşmasının mümkün olduğu öngörülmektedir. Bu hızlı, önemli değişim sayesinde hızlı tüketim malları sektöründe ve onlara hizmet veren biz lojistik firmalarının iş süreçlerini etkileyecek önemli değişimleri beraberinde getirecektir. Olumlu tarafları verimlilik artışı sonucunda, yükselen kalite beraberinde gelen ucuzluk ve kayıtlı ekonomiye geçiştir. Olumsuz yönü ise daha çok sosyal hayatta, 158 bin seviyelerinde olan organize olmayan perakendecilerin yüzde 50 iş kaybı ortaya çıkacak olan işsizliktir. 2006 ciroları bazında, en büyük perakendeci firmalara baktığımızda, dünya çapında Metro, Carrefour ve Tesco başı çekmektedir. Bu firmaların yıllık ortalaması dünya yüzdesinin üç kat üzerinde yüzde 11’lerde devam etmektedir. Tüm bunlar yakın gelecekte hızlı tüketim malları, üretici ve tedarikçileri ile onlara hizmet eden lojistik firmalarının süreçlerine, aslında büyük perakendecinin talep ettiği şekilde tekrar revize etmelerini zorunlu hale getirecektir. Bu değişimlerin sağlıklı ve hızlı gerçekleştirilebilmesinin altında, hızlı tüketim malları, perakende ve lojistik sektörleri arasında karşılıklı kazanma düşüncesi vardır. Toplam zincirdeki gereksizlikleri ortadan kaldırmaya yönelik işbirliklerinin, güven ve uzun vadeli bakış açısıyla tekrar tanımlanmasına ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Geleceğe yönelik kendi ajandalarımıza not alabileceğimiz ve bizlere yardımcı olacak fikirleri bulacağımızı umut ediyorum.”

Lojistik firmaları ile işbirliği şart

Dölen’den sonra konuşma yapmak üzere kürsüye gelen PERDER Başkanı Erdal Tüfekçi, şunları söyledi: “Bildiğiniz gibi milli hasılamızın yüzde 15’ini perakende sektörü, yüzde 40’lık bölümünü de hızlı tüketim ürünleri teşkil etmektedir. Burada yerli ve yerel zincirlerin önemli bir payı var 2006-2007 Nisan ayı verilerine göre de önemli gelişim fırsatları olduğu açıkça ortada.”

Rekabet gücünün artırılması için lojistik açılımlar konusunda bilgi veren Lojistik Proje Müdürü Hasan Varol, LLP sisteminin temelinde, tedarik zincirinin tamamının veya belli bir noktasının tamamen kontrolü ve yönetiminin kastedildiğini vurguladı. Varol; “LLP,  kontrol ettiği süreçlerdeki görünürlüğü ve oralardan çıkabilecek bir takım gelişme projelerinin hayata geçmesini sağlıyor. Tedarikçiden en son müşteri ilk başladığı noktada bir kontrol ve bir raporlama ekstrası getiriyor ve bir görünürlük oluşmasını sağlıyor” şeklinde konuştu.

Yerel zincirlerin yaşadığı sorunlar ve çözüm planlarına değinen PERDER Başkan Yardımcısı Cemal Özen ise PERDER hakkında bilgi vererek derneğin amaçlarına değindi. Özen, PERDER olarak sektörde faaliyet gösteren firmalar arasında uyum, güven ve işbirliği sağlamanın, sektörü ilgilendiren yasal çalışmalara katkıda bulunmanın, perakendecilerin sosyo-ekonomik, eğitim ve kültürel düzeylerinin gelişmesini sağlamanın ve toplumda tüketim kalitesini artırmanın öneminin büyük olduğunu vurguladı.

Özen, şöyle devam etti: “İşleyişe bakıldığında doğru ürünün zamanında rafta olması, eksik fazla ürün olmaması, eski ürünlerin zamanında değiştirilmesi gerekmektedir. Taşıma sırasında ürünlerin hasar görmemesi, soğuk zincirin ve hijyenin korunması, depo alanının da minimum tutulması ve her şeyden önemlisi, müşteri memnuniyeti ve sadakati hedefini gütmekteyiz. Altyapımızda eksikliklerimiz bulunmaktadır. Tüketim-talep tahminleri hassas isabetli ve zamanında yapılamadığı için yüksek stok ve sevkiyat maliyetleri ortaya çıkmaktadır. İnsan kaynaklarına ilişkin sorunlarda ise; lojistik anlamda profesyonel, bilgili-deneyimli iş gücü eksikliği var. Mevcut personele ise gelişimi için gereken eğitim verilmiyor. Profesyonel lojistik hizmeti veren firmalar ile işbirliği ve iş ortaklarının arttırılması suretiyle faydalanmamız gerektiği kanaatindeyim” sözleriyle sıkıntıları dile getirirken, çözüm planları ve tavsiyelerini de şöyle dile getirdi: “Bilgiler mümkünse on-line, olmazsa sık ve düzenli aralıklarla takip edilirse, tüketim planlaması verimli yapılabilir. Tedarikçiden bilgiye kadar tüm iş süreçlerinin ürün-hizmet-bilgi aracılığı ile değer yaratacak şekilde yapılandırılması gerekiyor. Aynı zamanda bu alanda sorumluluk üstlenen çalışanlarımızı eğitmemiz, geliştirmemiz, yetiştirmemiz gerekmektedir. Tedarikçiler, distribütörler ve lojistik firmaları ile daha iyi işbirliği yapmalıyız. Altyapı eksikliklerini gidermeliyiz. Bizler zincir mağazalara lojistik hizmeti veren firmalar ile iş ortaklığımızı geliştirmeyi arzu ediyoruz. Onlarında bizi bu sektörde faaliyet gösteren şirketleri profesyonel lojistik hizmeti almanın avantajları, nasıl hizmet verdikleri, sağladıkları katkılar ve faydalar, sağladıkları maliyet düşüşleri konusunda bilgilendirmelerini ve bilinçlendirmelerini bekliyoruz. Sonuçta ekonomimize daha yüksek katma değer ve fayda üretmeyi temenni ediyoruz.”